Değerli okurlar, günümüzde teknoloji, çocukların hayatlarında önemli bir yer tutuyor.

Tablet, telefon, bilgisayar gibi cihazlar, çocukların hem eğitim hem de eğlence amaçlı kullandığı araçlar haline geldi. Ancak, bu cihazların aşırı kullanımı, çocukların tablet ve telefon bağımlılığı geliştirmesine neden olabilir. Tablet ve telefon bağımlılığı, çocukların belirli oyunlar ya da uygulamalara aşırı düzeyde zaman ayırmaları ve kontrol edilemeyen bir şekilde cihaz kullanımına devam etmeleriyle karakterize edilir. Çocuklarda tablet ve telefon bağımlılığı, depresyon, kaygı, uyku sorunları, yalnızlık ve sosyal becerilerde azalma gibi psikolojik etkilere neden olabilir. Ayrıca, çocukların fiziksel sağlığına da olumsuz etkisi olabilir, örneğin hareketsizlik ve obezite riski artabilir. Yapılmış araştırmalar bize 0-3 yaş arası çocukların ekranlardan neredeyse hiçbir şey kazanmadığını, 3- 6 yaş arası çocukların renkler, pekiştirmeler gibi egzersizleri izleyerek öğrenip faydalanabileceğini göstermekte. 9 yaş öncesi kendi kendilerine çevrimiçi olmamaları, 12 yaş öncesi de sosyal medya kullanmamaları gerektiği bilinmekte.

Çocukların dijitalle ilişkisini planlarken bu durumlar dikkate alınmalıdır.

Belirtileri

1. Teknolojiye aşırı düşkünlük ve zaman kaybı: Çocuk sürekli olarak telefon, tablet ya da telefon bilgisayar gibi teknolojik cihazlara zaman ayırıyor ve bu cihazlardan ayrıldığında huzursuzluk yaşıyor.

2. İletişim sorunları: Teknoloji bağımlısı çocuklar, sosyal ilişkilerinde zorluk yaşayabilirler. Diğer insanlarla iletişim kurmakta zorlanırlar ve arkadaş edinme konusunda sıkıntı yaşayabilirler.

3. Yetersiz uyku: Teknoloji bağımlılığı olan çocuklar, sürekli olarak teknolojik cihazlarla vakit geçirdikleri için uyku düzenleri bozulabilir. Uykusuzluk, yorgunluk ve halsizlik gibi sorunlar yaşayabilirler.

4. Okul başarısında düşüş: Teknoloji bağımlılığı, çocukların okul başarısını olumsuz etkileyebilir. Ders çalışma sürelerini azaltır, dikkat dağınıklığına neden olur ve ödevlerini yapmalarını engeller.

5. Fiziksel sağlık sorunları: Teknoloji bağımlılığı olan çocuklar, fiziksel aktivitelerden uzak kalmaya eğilimli olabilirler ve bu da obezite, kamburluk gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.

6. İnternet güvenliği sorunları: Teknoloji bağımlısı çocuklar, internette geçirdikleri süre boyunca güvenlik riskleriyle karşı karşıya kalabilirler. Bilgisayar korsanları, dolandırıcılar ve zararlı yazılımlar gibi çeşitli tehditlerle karşılaşabilirler. Bu bağımlılık türü, çocukların hem fiziksel hem de psikolojik sağlıklarını olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle, çocukların tablet ve telefon bağımlılığından kurtulmaları için ailelerin dikkat etmesi gereken bazı önemli noktalar vardır.

Ne yapmalıyız?

1. Sınırlamalar belirleyin: Çocukların tablet ve telefon kullanımını sınırlamak, onların bağımlılık geliştirmesini önleyebilir. Aileler, çocuklarıyla birlikte bir plan oluşturarak belirli saatlerde cihazların kullanımına izin verebilirler. Bu plan, çocukların evdeki diğer aktivitelere daha fazla zaman ayırmalarına yardımcı olabilir.

2. Alternatif aktiviteler sunun: Çocukların dikkatini tablet ve telefon kullanımından uzaklaştırmak için alternatif aktiviteler önerin. Ebeveynler, çocuklarının ilgi alanlarına uygun olarak kitap okuma, sanat ve el işleri yapma, puzzle, spor yapma gibi aktiviteleri teşvik edebilirler. Bu aktiviteler, çocukların yaratıcılıklarını ve zihinsel gelişimlerini destekleyebilir, sosyalleşerek iletişim becerilerini kuvvetlendirebilir.

3. Ailece zaman geçirin: Ailece zaman geçirmek, çocukların sosyal ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olabilir. Aileler, çocuklarıyla birlikte yemek yeme, oyun oynama, film izleme gibi aktiviteler düzenleyebilirler. Bu aktivitelerin verimli olması ve her gün düzenli olarak uygulanması, aile bağlarını güçlendirebilir ve çocukların tablet ve telefon kullanımından uzaklaşmalarına yardımcı olabilir.

4. İzleme ve kontrol: Çocukların internet kullanımını izlemek ve kontrol etmek, zararlı içeriklere maruz kalmalarını önleyebilir. Aileler, çocukların cihaz kullanımı sırasında ne yaptıklarını takip edebilir ve uygun olmayan içerikleri engelleyebilirler. Bu, çocukların güvende olmalarını sağlayarak tablet ve telefon bağımlılığından kurtulmalarına yardımcı olabilir.

5. Örnek olun: Ebeveynlerin kendileri de tablet ve telefon bağımlısıysa, çocukların bu davranışı benimsemeleri daha olasıdır. Bu nedenle, ebeveynlerin kendi davranışlarına dikkat etmeleri ve çocuklara örnek olmaları önemlidir.

6. Profesyonel yardım alın: Eğer çocuğunuzun bağımlılığı ciddi boyutlara ulaştıysa, bir uzmandan yardım almak faydalı olabilir. Psikologlar, çocukların tablet ve telefon bağımlılığından kurtulmalarına yardımcı olacak terapiler ve teknikler sunabilirler. Sonuç olarak, tablet ve telefon bağımlılığı, çocukların fiziksel ve psikolojik sağlıklarını olumsuz yönde etkileyebilir. Aileler, çocuklarının cihaz kullanımını sınırlamak, alternatif aktiviteler önermek, ailece zaman geçirmek, izleme ve kontrol etmek, örnek olmak ve profesyonel yardım almak gibi yöntemlerle çocuklarının bağımlılıktan kurtulmalarına yardımcı olabilirler.

Psikolog Hülya Çolakoğlu